*ये उडी उडी उडी*
- सुबोध अनंत मेस्त्री
================================================
"ए आयुष्यात कधी पतंग हातात तरी धरलेलीस का?" अजाने टोमणा मारलाच.
"हा तू मोठा शहाणा ना. तुला येते का? मी उडवलीय लहानपणी", मी थोडा उखडलो होतो.
"सुबोध भावोजी चिडले", म्हणत पूनम चिडवायला लागली पण माझ लक्ष सध्या कणी बांधण्यात आणि प्रसाद पासून फिरकी वाचवण्यात गुंतलं होत. आम्ही ५ जण पतंग उडवणारे आणि फिरक्या फक्त तीनच. त्यात दादा आणि सुनील दादा कणी बांधून पतंग उडवायला गेलेसुद्धा. माझी आणि प्रसादची फिरकीवरून एकमेकांची फिरकी घेणं चालू होत. अजा कधी प्रसाद ची बाजू घ्यायचा कधी माझी. मी फिरकी प्रतिभाकडे दिली आणि कणी बांधायला सुरुवात केली.
खरं तर मी या आधी ना स्वतःहून कधी कणी बांधली होती ना पतंग उडवली होती. लहानपणी आमच्या चाळीतला कुणी मोठा दादा पतंग उडवायचा आणि मी फिरकी धरायला उभा राहायचो. मग एकदमच उंचावर पतंग जाऊन मूक(स्थिर) झाली कि माझ्या हातात फक्त मांजा धरायला द्यायचा. हाच काय तो अनुभव माझ्या गाठीशी. बीचवर हवा जास्त असल्याकारणाने पतंग आपोआप उडेल या विचाराने आम्ही १५-२० पतंग घेऊन मालवणला गेलो होतो आणि आचरा बीचच्या सुरुच्या वनातला जेवणाचा प्लॅन झाला कि मग पतंग उडवायचा प्लॅन होता.
मी कणी बांधण्यात बिझी असतानाच प्रसाद ने हळूच येऊन प्रतिभाच्या हातातली फिरकी पळवली. मी उगाच तिच्यावर वैतागलो. माझी कणी बांधून झाली आणि मग मी बीचवर जाऊन दादाची फिरकी घेतली कारण प्रसादच्या मागे धावून पुन्हा त्या अवाढव्य शरीराकडून फिरकी हिरावून घेणं माझ्यासारख्या सडपातळ माणसाला शक्य नव्हतं. दादाची पतंग बऱ्यापैकी उंचावर गेली होती. मी थोडासा जास्त मांजा दादासाठी राहील या हिशोबात तो तोडला आणि फिरकी घेतली. 'आता माझा नवरा पतंग उडवणार', अशा अविर्भावात प्रतिभासुद्धा कौतुकाने माझी फिरकी पकडायला आली. पण माझी पतंग काही उडायला मागत नव्हती. २-३ वेळा प्रतिभाने समोर जाऊन दोन्ही हातात पतंग धरून उडवली पण ती पुन्हा तशीच खाली यायची. खूप वेळच्या प्रयत्नानंतर पतंग उडाली पण तो माझा आनंद काही फार काळ टिकला नाही. थोडी उंच गेल्यावर ती पतंग गोल गोल फिरायला लागली आणि झाडात जाऊन अडकली.
"कणी तुटली असेल त्याची. व्यवस्थित बांध", दादाने त्याची पतंग उडवत असतानाच लांबून सांगितलं.
मी पुन्हा एकदा नवीन पतंग घेतली आणि दादाकडून कणी बांधून घेतली. पण ती इतक्या वेळा आपटली कि अर्धीअधिक फाटून गेली. आता थोडा नवीन ट्राय करावा म्हणून पुढ्च्या वेळी सुनील दादाकडून बांधून घेतली. पण ती पतंग सुद्धा काही उडेना. प्रसादने दादाकडून पतंग उडवून घेतली आणि नंतर जशी काय त्याने स्वतःच ती बदवली आहे असा आव आणून चिडवू लागला.
"राहू दे रे सुब्या. तुला जमणार नाही", शरद त्याला मागून सपोर्ट करत होता.
मी त्यांच्याकडे लक्ष देत नव्हतो पण पतंग फाटण्याव्यतिरिक्त काही नवीनसुद्धा माझ्याकडून होत नव्हतं. आता प्रतिभाचही कौतुक हळूहळू आटलं आणि दोन तीन वेळा माझा नको तो राग सहन केल्यावर ती पण दुसरीकडे खेळायला गेली. शेवटी सगळे घरी जायला निघाले आणि मलाही पर्याय उरला नाही. पण मुंबईत जाण्याआधी पतंग उडवायची हे माझ्या मनात मी पक्क केलं होत. रात्री झोपताना सकाळी लवकर उठून बीचवर जाण्याचा विचार मी केला होता. सकाळी बीचवर जास्त हवा नसते असं मला दोघांनी सांगितलं पण माझा पतंग उडवण्याचा निर्धार पक्का होता.
सकाळी उठल्यावर फक्त तोंड धुवून मी तसाच पतंग आणि फिरकी घेऊन नव्या जोशाने बीचवर निघालो. पण पुन्हा माझे सगळे प्रयत्न फसले. उंचावरून पतंग उडेल या विचाराने बीचच्या बाजूलाच असणाऱ्या माचीवर जाऊन उडवण्याचा प्रयत्न केला. गुरफटलेला मांजा सरळ करण्यात आणि फिरकी खाली पडण्यापासून वाचवण्यात माझा वेळ वाया जात होता. तोपर्यंत प्रसाद घरासमोरच्या आवारात येऊन "अरे जाऊ देना नाय जमत तर", म्हणून मला चिडवत होता. त्याच्याबरोबर बाकीचे पण अधून मधून घरातून बाहेर येऊन माझी मजा बघत होते. शेवटी कंटाळून मी खाली उतरलो आणि नाश्ता करायला गेलो. नाश्ता केल्यावर कॅप घेतली आणि सरळ घराच्या गच्चीवर गेलो. बाकी सगळे बीचवर खेळायला गेले होते. मी पुन्हा नवीन पतंग घेतली आणि प्रयत्न चालू झाले. पतंग सुरुवातीला काही अंतर वर जाण्यासाठी द्याव्या लागणाऱ्या हिसक्यांच्या अंदाज इतक्या वेळा फेल्युअर आल्यानंतर आता मला चांगलाच आला होता. काही वेळाने हा अंदाज कामी आला आणि माझी पतंग वर जायला लागली. ती इतकी वर गेली का माझ्या फिरकीचा मांजा संपला. मला हे ओरडून सगळ्यांना सांगायचं होत पण घरात कुणीच नव्हतं. मी संपलेल्या फिरकीचा मांजा तोडला आणि तो दुसऱ्या फिरकीला बांधला. आणि पतंग जाईल तितकी लांब जाऊ दिली. आता पतंग खूप उंचावर जाऊन स्थिर झाली होती, प्रतिभाने घराखालून जाताना माझी पतंग बघून मला कॉम्प्लिमेंट दिली. अजा दादा वैगेरे बीचवर जाऊन परत आले होते.
"शेवटी उडाली तुझी पतंग ", अजाने माझ्या हातातून मांजा घेऊन स्वतः उडवायला लागला.
"उडणार तर होतीच", मी अभिमानाने म्हणालो. असंही दादाने पहिल्या दिवशी पतंग उडवताना सांगितलंच होत. "पतंग काही अंतरावर नेईपर्यँत त्रास असतो. तिला हिसके द्यावे लागतात. एकदा ती वर गेली कि मग आपोआप जातच राहते."
त्या उंच गेलेल्या इवल्याश्या पतंगाकडे पाहिल्यावर एका गोष्टीच समाधान होत, "याच्यासारखंच एका लेव्हलची उंची गाठण्यासाठी आयुष्यात स्ट्रगल आहे. बरेच हिसके सहन करावे लागतील. पण त्यानंतरची उंची आपोआप गाठली जाणार. पण सुरुवातीला पतंग सारखा जमीन बघत असताना कितीवेळा प्रयत्न करायचा आणि तो उडल्यानंतर मांजा कुठपर्यंत सोडायचा हे फक्त आपल्याला ठरवायचं आहे".
================================================
*- सुबोध अनंत मेस्त्री*
स्वराज्य इंफोटेक / जीवनरंग
9221250656
#sahajsaral
बंधू... खूप सुंदर, तुझं लिखाण आणि तुझी जिद्द अप्रतिम आहे..
ReplyDelete